Γιατί να συμμετάσχω σε ένα ομαδικό πρόγραμμα Αυτογνωσίας & Θεραπείας;
Οι λόγοι, για τους οποίους ένας ενήλικας αποφασίζει να συμμετάσχει σε ένα ομαδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, θα μπορούσαν να καταγραφούν σε πολλά επίπεδα :
- Ξεκινάμε με αυτό της κατανόησης και συναίσθησης του Εαυτού, δηλαδή της αυτογνωσίας… Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι ευθύνης απέναντι στον εαυτό μας, αποτελεί η γνωριμία μαζί του και η αποδοχή του, όσο το δυνατόν περισσότερο… Έτσι, μπορούμε να τον έχουμε σύμμαχο, σε όσα επιθυμούμε να επιτύχουμε στη ζωή μας… Αυτή είναι μια λειτουργική προσέγγιση, αφού συχνά ανακαλύπτουμε περιπτώσεις, όπου διακατεχόμαστε από αμφιθυμία στην πραγματοποίηση κάποιων στόχων, ή είμαστε σίγουροι για τις επιθυμίες μας αλλά δεν καταφέρνουμε να τις υλοποιήσουμε… Αυτό συμβαίνει, λόγω ασυμφωνίας του νοητικού, συναισθηματικού και σωματικού μας στοιχείου, η οποία απενεργοποιεί τις δυνατότητες και επιθυμίες μας… Είναι λοιπόν, πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε όσο το δυνατόν πιο πολλά κομμάτια του Εαυτού μας, να έχουμε Επίγνωση του Εαυτού μας ανά πάσα στιγμή, ώστε να μπορούμε να βάζουμε σε συζήτηση τις ασυμφωνίες και να βρίσκουμε τρόπους υπερπήδησής των.
- Η ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης, που συχνά ελλείπουν ή εμπλέκονται και μας καθιστούν αδύναμους/ες στην πραγματοποίηση των στόχων μας… Η αυτοεκτίμηση αναφέρεται στο αντιληπτικό – νοητικό κομμάτι της αποδοχής του Εαυτού και έχει να κάνει με την αναγνώριση των μέχρι τώρα προσπαθειών μας και των αντίστοιχων αποτελεσμάτων, που έχουμε επιτύχει… Η αυτοπεποίθηση συνδέεται με το συναισθηματικό κομμάτι της αποδοχής του Εαυτού μας και έχει να κάνει με όλα εκείνα τα συναισθήματα, που προέκυψαν από εμπειρίες αναγνώρισης ή υποτίμησης, που βιώσαμε στη μέχρι τώρα ζωή μας… Αυτές οι εμπειρίες, συχνά είναι γραμμένες με πολύ βαθειά χάραξη μέσα μας, έτσι ώστε είναι δύσκολο να τις αλλάξουμε… Χρειάζεται πολλή δουλειά και νέες εμπειρίες, θετικές, ώστε να τροποποιηθούν τα αρνητικά του παρελθόντος και να μας δώσουν ώθηση για ικανοποίηση του παρόντος…
- Η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και ικανότητας λειτουργικής διαχείρισης των διαπροσωπικών σχέσεων…Συχνά αναγνωρίζουμε δυσλειτουργικές συμπεριφορές εκ μέρους μας, παρατηρώντας την καθημερινή μας προσέγγιση των άλλων και την αλληλεπίδρασή μας μαζί τους… Άλλες φορές πάλι, αδυνατούμε να κατανοήσουμε τους λόγους, για τους οποίους οι άλλοι μας αντιμετωπίζουν με συγκεκριμένους τρόπους και θα θέλαμε να μπορούσαμε να τους αλλάξουμε… Η επικοινωνία και οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι ένα μάθημα που παίρνουμε όλοι μας, πρωταρχικά από το οικογενειακό μας περιβάλλον και στη συνέχεις από άλλες ομάδες, στις οποίες συμμετέχουμε: σχολείο, παρέες, σύλλογοι, αθλητικές ομάδες κλπ.. Είναι μια ομαδική διεργασία και γι’ αυτό χρειάζεται συμμετοχή σε ομαδικέςδραστηριότητες, για να τροποποιηθεί σε πιο λειτουργικά μοντέλα σύνδεσης με το περιβάλλον μας..
- Η διαχείριση της ψυχο-σωματικής μας υγείας, μέσα από εναλλακτικά σχήματα πρόληψης και θεραπείας, γίνεται εφικτή όταν έχουμε διαρκή επίγνωση της ψυχο-σωματο-πνευματικής μας κατάστασης… Μέσα από κατάλληλα ψυχο-εκπαιδευτικά προγράμματα, η υγεία μας γίνεται επιλογή μας και όχι κάτι μοιραίο, που υπάγεται σε παράγοντες έξω από τη δυνατότητά μας να τους διαχειριστούμε… Μπορούμε να γίνουμε κύριοι της υγείας μας και να προλαμβάνουμε καταστάσεις προβληματικές, ώστε να μη χρειάζεται μετά να αναζητούμε θεραπείες χρονοβόρες, επίπονες και συχνά αμφιβόλων αποτελεσμάτων…
- Λόγοι που σχετίζονται με την καθημερινή μας συμπεριφορά, όπως αλλαγή του τρόπου ζωής, αποσύνδεση από εξαρτητικές συμπεριφορές, κόψιμο του καπνίσματος ή άλλων ουσιών, λειτουργική τοποθέτηση απέναντι στην εικόνα του Εαυτού μας, ώστε να επιτύχουμε ανάλογη ελάττωση ή αύξηση πρόσληψης τροφής, αποδοχή απώλειας προσώπων από τη ζωή μας κλπ… Προβλήματα και δυσκολίες, που καθημερινά μας απασχολούν και που εντάσσονται ίσως, σε περισσότερο εξειδικευμένες και εξατομικευμένες ανάγκες και επιθυμίες μας…
- Ένας πολύ σημαντικός λόγος, που φέρνει τους ανθρώπους σε εκπαιδευτικά προγράμματα, είναι οι δυσκολίες στην άσκηση του γονεϊκού ρόλου… Ένας ρόλος, πολύ σημαντικός και δύσκολος, στον οποίο ποτέ δεν εκπαιδευτήκαμε και όμως καλούμαστε να τον εκπληρώσουμε με τις ανάλογες ευθύνες και συνέπειές του… Τα πρότυπα που έχουμε από την πατρική μας οικογένεια, συχνά δεν αρκούν, για να καλύψουμε τις ανάγκες της μεταβαλλόμενης κοινωνίας μας, ή δεν θέλουμε να τα ακολουθήσουμε επειδή τα βιώσαμε με αρνητικά συναισθήματα στα παιδικά μας χρόνια…. Έτσι, οι γονείς αναζητούν τρόπους να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν σε νέες μεθόδους ανατροφής των παιδιών τους, ώστε να τα βοηθήσουν να γίνουν αυτόνομοι και ενεργοί πολίτες, στην κοινωνία του αύριο…
- Υπάρχουν και πολλοί άλλοι ρόλοι, τους ποίους καλούμαστε να εκπληρώ-σουμε στην καθημερινότητά μας, όπως αυτός του άνδρα ή της γυναίκας, του συντρόφου ή συζύγου, του/της εργαζόμενου/ης, του γιου ή της κόρης, του/της φίλου/ης κλπ… Τα στερεότυπα, που λειτουργούν ασυνείδητα μέσα μας, μας εμποδίζουν να αναγνωρίσουμε και να εντοπίσουμε τα αίτια της δυσλειτουργίας μας σε όλους αυτούς τους ρόλους, ώστε να μπούμε στη διαδικασία της αλλαγής τους… Η συμμετοχή σε μια ομαδική εκπαιδευτική δραστηριότητα, μας δίνει την ευκαιρία να αναλύσουμε τις εμπειρίες μας και να τις επεξεργαστούμε, μέσα από τις εκάστοτε ανάγκες μας…
- Η ανάγκη για κοινωνική αλλαγή, είναι ακόμη ένας λόγος για συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα… Το υπάρχον κοινωνικο-οικονομικό σύστημα λειτουργεί καλύτερα με ανθρώπους-άτομα παθητικά, ανεκπαίδευτα και αφημένα στις γνώσεις των «ειδικών»… Όταν μπούμε στην κινητοποιητική διαδικασία της μάθησης, αρχίζουμε σιγά-σιγά να γινόμαστε συμμέτοχοι στη ζωή μας και να ενεργοποιούμαστε στην αλλαγή βασικών δομικών στοιχείωντης… Αρχίζουμε να επιθυμούμε να συμμετέχουμε σε όσα διαδραματίζονται «για εμάς, χωρίς εμάς» και να κατευθύνουμε τις κοινωνικο-πολιτικές εξελίξεις της τοπικής κοινότητας, στην οποία ανήκουμε, της χώρας μας και του κόσμου ολόκληρου… Γιατί η καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων αλλάζει μόνο από ανθρώπους ενεργούς, που ενημερώνονται, συμμετέχουν και καθορίζουν τις τύχες τις δικές τους και αυτές των επόμενων γενεών…
- Οι πνευματικές αναζητήσεις και τα υπαρξιακά θέματαείναι λόγοι που κινητοποιούν τους ανθρώπους να μπουν στη διαδικασία της μάθησης, σε ομαδικά εκπαιδευτικά προγράμματα… Αυτά τα θέματα, αφορούν όλους τους ανθρώπους και συχνά βγαίνουν μπροστά μας και μας αναγκάζουν να αντικρύσουμε κατάματα την αλήθεια της ύπαρξής μας… Η δημιουργία της ζωής, ο θάνατος, η μοναξιά, η ένωση με ένα άλλο πλάσμα, η νοηματοδότηση της ύπαρξης και της ζωής μας, είναι θέματα βαρύτατης σημασίας και είναι εφικτό να τα αντιμετωπίσουμε και να τα διαχειριστούμε δημιουργικά, προλαμβάνοντας καταστάσεις μεγάλης ψυχοσωματικής επιβάρυνσης σε περιόδους κρίσης…
- Τέλος, η συμμετοχή σε μια ομάδα και το «μοίρασμα» των εμπειριών και συναισθημάτων μας, είναι από μόνη της θεραπευτική. Στην ομάδα, έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε κομμάτια του Εαυτού μας, μέσα από τις καταθέσεις των άλλων μελών, να μάθουμε την ενσυναίσθηση και τις δεξιότητες επικοινωνίας έμπρακτα, βιωματικά. Επιπλέον,η δυναμική της ομάδας είναι πολύ μεγαλύτερη από το άθροισμα των επιμέρους δυνατοτήτων των μελών.Είναι και η «μαγεία» της ομάδας, που προκύπτει από το «δέσιμο» με ανθρώπους αγνώστους πιο μπροστά, που μετά την ομάδα, τους νιώθουμε τόσο κοντά μας, όσο ίσως ούτε τους δικούς μας…
Μαριάνθη Μεταλληνού
Ιατρός Ομοιοπαθητικής – Ψυχοθεραπεύτρια